فیلم «املیا پرز» ؛ از تحسین و تمجید تا انتقادهای تند

به گزارش ایسنا، «فوق‌العاده»، «افتضاح»، «توهین‌آمیز» و «سینمای خالص» این‌ها تنها برخی از واژه‌هایی هستند که برای توصیف فیلم فرانسوی «املیا پرز» به کارگردانی ژاک اودیار پس از نخستین نمایش جهانی در جشنواره کن ۲۰۲۴ به کار برده شده است.

مکزیک، جایی که داستان فیلم روایت می‌شود، یکی از آخرین کشورهایی بود که این فیلم در آن اکران شد و در حالی که برخی چهره‌های مطرح سینمای مکزیک چون گیرمو دل‌تورو و ایسا لوپز این فیلم را یک شاهکار خوانده‌اند، اما کاربران مکزیکی در شبکه‌های اجتماعی به شدت از این فیلم انتقاد کرده‌اند.

نخستین واکنشی که موجی از واکنش‌ها را ایجاد کرد، در ماه دسامبر از سوی کمدین «اوخنیو دربس» منتشر شد. او عملکرد سلنا گومز در نقش جسیکا دل مونته، همسر یک مافیای قدرتمند مواد مخدر که تصمیم می‌گیرد تغییر جنسیت دهد، را غیرقابل دفاع خواند. گومز در پاسخ توضیح داد که با توجه به زمان محدودی که در اختیار داشته، بهترین عملکرد خود را ارائه داده است.

این پاسخ، باعث شد که کامنت‌های نفرت‌برانگیز زیادی به سمت «دربس» روانه شود و در نهایت این کمدین مجبور به عذرخواهی عمومی شد. اما با انتشار قطعاتی از این فیلم در شبکه‌های اجتماعی، همه چیز شروع به تغییر کرد و نه تنها نقش‌آفرینی گومز غیرقابل دفاع تلقی شد، بلکه کل فیلم نیز مورد انتقاد قرار گرفت.

پس از اکران این سینمایی در مکزیک ارنستو دی‌مارتینز، منتقد فیلم اظهار کرد در حالی که «املیا پرز» و به تصویر کشیدن یک تبهکار خشن که به دنبال تبدیل شدن به زنی خیرخواه است، به نظر می‌رسد پیشرفتی در حرفه سینمایی ژاک اودیار باشد، اما این فیلم از بازی‌های ناشیانه و کارگردانی ضعیف رنج می‌برد. او همچنین تلاش برای روایت داستان از طریق دریچه فرارگرایانه و مصنوعی ژانر موزیکال را مورد انتقاد قرار داد و آن را هدر دادن ظرفیت فیلم دانست. این منتقد نتیجه‌گیری کرد: «هر کاری که اودیار قبلاً به خوبی انجام داده بود، اکنون اشتباه از آب درآمده است، هر کاری که او قبلا به بدی انجام داده بود، اکنون بدتر شده است.»

رودریگو پریتو، مدیر فیلمبرداری فیلم‌های «باربی» و «قاتلان ماه کامل» و همچنین کارگردان فیلم «پدرو پارامو» نیز انتقاد تندی از این فیلم ارائه کرد، اگرچه نظر او به اندازه نظرات آنلاین سروصدا ایجاد نکرد. او در مصاحبه‌ای جنبه موزیکال فیلم را ستود و مخالفتی با کارگردانان خارجی برای روایت داستان‌های مکزیکی نداشت. با این حال، او تصمیم درباره استخدام نکردن یک تیم تولید یا طراح لباس مکزیکی ـ  یا حداقل برخی از مشاوران محلی ـ را مورد انتقاد قرار داد و استدلال کرد که این باعث شده است داستان غیر واقعی به نظر برسد.

این فیلم بیش از ۹ ماه است که در کانون توجه قرار دارد. «امیلیا پرز» جایزه هیأت داوران جشنواره کن را دریافت کرد و چهار بازیگر آن شامل کارلا سوفیا گاسکن، زوئی سالدانا، آدریانا پاز و سلنا گومز به عنوان بهترین بازیگر زن کن شناخته شدند.

«امیلیا پرز» در جوایز فیلم آکادمی بریتانیا (بفتا) نیز نامزد دریافت ۹ جایزه شد و در جوایز گلدن گلوب هم توانست ۸ جایزه از ۱۰ نامزدی خود را کسب کرد. این فیلم همچنین پنج جایزه در جوایز فیلم اروپا، از جمله بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه اروپایی، را دریافت کرد و توسط موسسه فیلم آمریکا به عنوان برترین فیلم سال انتخاب شد.

«امیلیا پرز» که به زبان اسپانیایی ساخته شده، در جوایز اسکار ۲۰۲۵ نیز در ۱۳ شاخه نامزد دریافت جایزه است، تنها یک نامزدی کمتر از ۱۴ نامزدی تاریخی که «تایتانیک»، «لا لا لند» و «همه چیز درباره ایو» کسب کرده بودند.

ژاک اودیارد، کارگردان فیلم در مصاحبه‌ای با روزنامه اسپانیایی ال پائیس به انتقاداتی که «املیا پرز» را نمایش پوچ و مضحکی از مکزیک توصیف کرده و آن را متهم می‌کنند که با بی‌تدبیری با موضوعات خشونت و ناپدید شدن برخورد کرده است، پاسخ داد. او گفت: «من نمی‌خواستم فیلمی درباره قاچاقچیان مواد مخدر بسازم و فیلمی درباره قاچاقچیان مواد مخدر نساخته‌ام. این داستان فردی است که می‌خواهد زندگی خود را تغییر دهد. این داستان رستگاری برای قاچاق مواد مخدر نیست. چرا باید فرصت تبدیل شدن به آنچه که می‌خواهند باشند را از فرد سلب کنیم؟»

اما همه مکزیکی‌ها از این فیلم انتقاد نکرده‌اند. یکی از استثناهای قابل توجه گی‌یرمو دل تورو است. در طول یک گفت‌وگو با اودیارد در اکتبر سال گذشته، پس از نمایش ویژه فیلم برای اعضای اتحادیه کارگردانان آمریکا (DGA)، این کارگردان مکزیکی  از «املیا پرز» تمجید کرد و گفت: «تماشای فیلمی که سینما است، بسیار زیباست.»

ایسا لوپز، فیلمنامه‌نویس و کارگردان مکزیکی که شش قسمت از فصل جدید سریال «کارآگاه حقیقی» را نوشته است نیز با دل تورو هم‌نظر بود. او در فرش قرمز جوایز گلدن گلوب، این فیلم را یک شاهکار خواند و از به تصویر کشیدن واقعیت مکزیک توسط اودیار ستایش کرد و اظهار داشت که هیچ کارگردان مکزیکی نمی‌توانست بهتر از او این کار را انجام دهد.

حتی پاتی چاپوی، مجری تلویزیونی مکزیکی هم به جمع ستایشگران «امیلیا پرز» پیوست و این فیلم را یک گوهر سینمایی دانست و گفت: «شما نمی‌دانید که چه فیلم خارق‌العاده‌ای است.» با این حال، مجریان همکار او ساکت ماندند و با تعجب به او خیره شدند.

 منبع: روزنامه اسپانیایی EL PAÍS