تمسک به "الهیات مشکوک" در مورد حادثه تلخ آتش سوزیِ کالیفرنیا

در این روزها که در ایالت کالیفرنیا آمریکا و خصوصا شهر لوس آنجلس در آتش مهیب و پیش رو میسوزد، عده ای بر آن شدند که تا برای این حادثه سخت و پر خسارت خارج از علت هایِ طبیعی ، با تمسک به بحث های "الاهیاتی" علتِ آن سویی معرفی کنند . مثلا کمکهای ظالمانه آمریکا به اسرائیل -که دارای مدالِ نفرین در جنایت بشری است- را باعث ایجادِ آه و نفرین مردم غزه دانسته و آن آه و نفرین جرقه آتش بر آمریکا شده است . و سپس از آن رخدادِ سوزان به "عذاب الهی" نام میبرند.

اجازه دهید فارغ از دیدگاه های سیاسی و در عین همدلی با مظلومان فلسطین به بررسیِ الاهیاتیِ حوادث بپردازیم.

یکم ؛ انسان در خانه ای زندگی میکند که همانطوریکه حرکت و رشد در آن قطعی است ، وجودِ تزاحمات و یا به تعبیری اتفاقات و حوادث نیز قطعی است .

دوم ؛ آنچه به عنوان حوادث و رخدادها داریم رابطه علیت برقرار است و نمیتوان منکر "علت داشتن" هیچ حادثه ای شویم.

سوم ؛ شناخت و آگاهی از تمام روابطی که در هستی اشیاء و رخدادها وجود دارد برای انسان امکان پذیر نبوده چرا که محدوده علم انسان بسیار نامحدود است.

چهارم ؛ در الاهیات همین قدر برای ما قطعی است که کار خیر در فرآیند خود تاثیر مثبت دارد ، مانند ؛ نماز باران در نزول رحمت و دعا در استجابت ، و نیز کار ناپسند در فرآیند خود آثار منفی ببار می آورد. اما تعیین و قضاوت در مورد رخدادها حرف دیگری است.

پنجم ؛ نباید اشتباه کنیم و گمان کنیم چون تشخیص خیر و شر در میان عوامل ظاهری در دنیا در اختیار داریم ، پس میتوانیم در علت یابی آن هم به یقین و اطمینان خیر و یا شر است به یک عامل مشخص مرتبط کنیم و بگوییم : فلان رخداد نتیجه ظلم بوده و یا نبوده ، این قضاوت ها از عُهده انسان خارج و غیر معقول و غیر مسموع است.

شهید استاد مطهری می‌نویسد: "ما الآن نمی‌توانیم درست پیش‏‌بینی کنیم که چقدر از بدبختیها و نکبتهایی که از ناحیه عالم به ما می‌رسد بستگی دارد به اعمال ناشایستی که ما خودمان در روی زمین انجام می‌دهیم."

نتیجه ؛

امروز که در دوران پسا حضور پیامبران هستیم‌ و رابطه با اشخاصی که میتوانند ارتباط و اطلاعِ قطعی از علت رخدادها بوسیله ارتباط مستقیم با خاستگاه حوادث در عالَم غیب را داشته باشند ، نداریم .

پس هر گونه "داوریِ الاهیاتی" در مورد رخدادها و حوادث طبیعی -بعد از قبول و اطمینان از داشتنِ علت- صحیح نبوده و اجازه نسبت دادنِ "عذاب الهی" را به هیچ قومی و ملتی نداریم.

استناد عذاب به یک ملت و یا کشور و شهر وقتی باعث ده ها سوال اعتقادی دیگری شود که از پاسخ درست به آنها درمی مانیم ، روشِ عالمانه ای نیست.

بله قصه سیاسیون متفاوت است ، آنان بدنبال ذائقه سیاسی خویش بدنبال بهره برداری سیاسیِ حق و یا باطل برای خود و گزاره های انتخابی خود بوده و هستند تا بتوانند از آب گِل آلود ماهی خود را صید کنند، اما اقتضایِ نگاهِ الاهیاتی بیرون از دادوستدهای موقتِ سیاسی است.

بهتر انسان بجای داوری و اظهار نظرِ الاهیاتی و جای خدا نشستن (معاذالله) ، در مواجهه با حوادث و رخدادها از نظر علمی ؛ به دانش پیشرو در مهارت حوادث پرداخته ، و از نظر اخلاقی ؛ زبان ملامت را بسته و چشم عبرت را باز کرده و بر خود و رفتار خود و سختی هایی که بر بشریت در جنگ ها و حوادث تحمیل میشود نظر افکند.

 * کانال سروش معرفت 

خانه پروایدنس؛ تضاد دل‌نشین مصالح سرد و گرم در معماری (+فیلم)

بیشتر بخوانید:

آتش‌سوزی کالیفرنیا، رنج دیگری در آینهٔ ایدئولوژی

دیدنی‌های روز: از آتش‌سوزی در کالیفرنیا تا ادامه کار مترو در هند

آتش‌سوزی شدید در لس‌آنجلس

تماشاخانه

ایرج قادری جمشید هاشم‌پور را برای فیلم تارج انتخاب کرد (فیلم)

ایرج قادری جمشید هاشم‌پور را برای فیلم تارج انتخاب کرد (فیلم)

فیلم های دیگر