رکورد فیلترینگ در دولت محمود احمدی نژاد / حتی پیامک ها هم فیلتر شدند

اولین دوره فیلترینگ اینترنت، دست‌کم به طور جدی و سراسری در زمان محمود احمدی‌نژاد شروع شد. همان زمانی که استفاده از اینترنت از طریق کامپیوترهای خانگی، کم‌کم فراگیر شده بود و دولت نهم را به تکاپوی محدود کردن آن واداشت.

خبرآنلاین در بخشی از گزارش خود با عنوان «دکمه فیلترینگ و رفع فیلترینگ در اختیار کدام نهاد و شورا است؟ / آزادی فضای مجازی؟ شاید بزودی!» نوشت:

اولین دوره مسدودسازی اینترنت، دست‌کم به طور جدی و سراسری در زمان محمود احمدی‌نژاد شروع شد. همان زمانی که استفاده از اینترنت از طریق کامپیوترهای خانگی، کم‌کم فراگیر شده بود و دولت نهم را به تکاپوی محدود کردن آن واداشت. نشانه‌های این مسئله از سال ۱۳۸۷ آغاز شد و فیلترینگ در حالی صورت گرفت که شرایط کشور آرام بود و بحرانی برای بهانه فیتلرشدن تا آن لحظه وجود نداشت.

کمی بعد همزمان با اعتراضات بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ فیلترینگ به اوج رسید و در حالی که دسترسی به فیلترشکن‌ها مانند امروز فراگیر نبود، پلتفرم‌هایی مانند فیسبوک و توئیتر(ایکس) دیگر در دسترس بسیاری از مردم نبود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که فیلترینگ توئیتر و فیسبوک توسط کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه انجام شده است. آن زمان حتی دسترسی به سرویس پیامکی خطوط ارتباطی تلفن همراه نیز از روز قبل از برگزاری انتخابات قطع شد و چندین هفته طول کشید. خود خطوط تلفن همراه نیز در هنگام اعتراضات بارها قطع شد و مسدودسازی شبکه‌های مجازی روند سریع‌تری به خود گرفت. یاهو مسنجر، جی‌تاک و وردپرس از جمله قربانیان بودند که جی‌تاک و وردپرس بعدها رفع فیلتر شدند.

کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه در سال ۸۸ در پی تصویب قانون جرایم رایانه‌ای در مجلس شورای اسلامی و تأیید آن توسط شورای نگهبان، بنیان‌گذاری شد و مسئولیت نظارت بر فضای مجازی و پالایش تارنماهای حاوی محتوای مجرمانه و رسیدگی به شکایات مردمی را به عهده دارد. دادستان کل کشور (رئیس کارگروه)، وزیر ارتباطات یا نمایندهٔ وی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یا نمایندهٔ وی، وزیر علوم یا نمایندهٔ وی، وزیر آموزش و پرورش یا نمایندهٔ وی، وزیر دادگستری یا نمایندهٔ وی، وزیر اطلاعات یا نمایندهٔ وی، رئیس سازمان صدا و سیما یا نمایندهٔ وی، فرمانده کل انتظامی، یک نفر خبره در فناوری اطلاعات و ارتباطات به انتخاب کمیسیون صنایع و معادن مجلس، یک نفر از نمایندگان عضو کمیسیون قضائی و حقوقی به انتخاب این کمیسیون به تأیید و رئیس سازمان تبلیغات اسلامی اعضای این کارگروه را تشکیل می‌دهند.

همچنین یوتیوب هم از دیگر پلتفرم‌هایی که در ایران به صورت دوره‌ای فیلتر می‌شد اما در سال ۱۳۸۸ هم این پلتفرم با دستور قوه قضائیه به دلیل پخش فیلم‌های نامناسب و مستجهن برای همیشه فیلتر شد. هر چند که در سال‌های اخیر زمزمه شده بود که یوتیوب برای دانشجویان رفع فیلتر خواهد شد اما این اتفاق رخ نداد و هنوز برای استفاده از این پلتفرم باید از فیلترشکن استفاده شود.

از سوی دیگر، نکته قابل توجه در سال ۸۸ این بود که نه‌تنها اینترنت با اختلال و محدودیت شدید مواجه شد و موج فیلترینگ دسترسی به شبکه‌های مجازی را قطع کرد، و نه‌تنها آنتن دهی موبایل‌ها با مشکلات جدی مواجه شد و در مواقع زیادی به طور کلی قطع می‌شد، بلکه سیاست فیلترینگ بر روی پیامک‌ها یا همان اس‌ام‌اس‌های تلفن همراه اعمال شد و پیام‌های حاوی برخی کلمه‌ها و عبارات ارسال نمی‌شدند یا در ظاهر ارسال می‌شدند، اما هرگز به مقصد نمی‌رسیدند.

کانال عصر ایران در تلگرام