۲۸ آذر ۱۴۰۴
به روز شده در: ۲۸ آذر ۱۴۰۴ - ۱۱:۲۱
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۱۰۱۰۸۲۱
تاریخ انتشار: ۱۳:۰۸ - ۱۴-۰۸-۱۴۰۳
کد ۱۰۱۰۸۲۱
انتشار: ۱۳:۰۸ - ۱۴-۰۸-۱۴۰۳

آبجی‌نسا،‌ بازی زنانه تهران قدیم / شوهر باید اعیون باشه، صاحب آب و نون باشه

آبجی‌نسا،‌ بازی زنانه تهران قدیم / شوهر باید اعیون باشه، صاحب آب و نون باشه
آن‌طور که پژوهشگران روایت می‌کنند به کار بردن برخی اصطلاحات در بازی آبجی‌نسا نشان می‌دهد که این بازی در دوره پهلوی قوام پیدا کرده اما برخی متون قدیمی از علاقه دختران تهرانی دوره قاجار به این بازی نمایشی خبر داده‌اند.

بازی‌های نمایشی از دوره قاجار به ابزاری برای بیان مشکلات و معضلات اجتماعی تبدیل شد و در دوره پهلوی رونق دوچندانی گرفت. آبجی‌نسا یکی از همین بازی‌های نمایشی است که در مناطق مختلف ایران رواج داشته، اما خیلی‌ها منشأ آن را تهران می‌دانند. آبجی‌نسا روایت دختر دم‌بختی است که به پسری جوان و فقیر علاقه‌مند می‌شود و همزمان پیرمردی ثروتمند به خواستگاری‌اش می‌رود. داستان این بازی نمایشی بازتاب‌دهنده یکی از مشکلات دختران در تهران قدیم یعنی وابستگی مالی آنها به شوهرانشان است.

به گزارش همشهری آنلاین، آن‌طور که پژوهشگران روایت می‌کنند به کار بردن برخی اصطلاحات در بازی آبجی‌نسا نشان می‌دهد که این بازی در دوره پهلوی قوام پیدا کرده اما برخی متون قدیمی از علاقه دختران تهرانی دوره قاجار به این بازی نمایشی خبر داده‌اند. «محمدحسین ناصربخت»، استاد دانشگاه و پژوهشگر، درباره تاریخچه این بازی نمایشی می‌گوید:

«آبجی‌نسا یکی از تقلیدهای زنانه سنتی است که توسط بانوان و همچنین دسته‌های مطرب زنانه در جشن‌ها و محافل خصوصی زنان و به‌ویژه عروسی‌های دوره قاجار و پهلوی اول اجرا می‌شد. این نمایش کوتاه کمیک با همراهی رقص و موسیقی اجرا می‌شد و به موضوع اختلاف نظر در زمینه معیارهای ازداوج بین خانواده‌ای که بیشتر به تمکن مالی خواستگاران اهمیت می‌دهد و دختر دم‌بختی که جوانی، اخلاق و سواد را معیار می‌داند می‌پردازد.»

انجوی شیرازی از پژوهشگران ادبی معاصر در کتاب «بازی‌های نمایشی» دو روایت از این بازی نمایشی را با همان زبان عامیانه مکتوب کرده است. یکی از این روایت‌ها با لهجه تهرانی است که به آبجی‌نسا معروف شد و روایت دوم با لهجه همدانی است که تحت عنوان «آبجی خاتون» اجرا می‌شد.

ناصربخت در باره شیوه و تقسیم نقش‌ها در نسخه تهرانی بازی نمایشی آبجی نسا می‌گوید: «نقش‌های این بازی نمایشی عبارتند از آبجی خاتون(راهنما و دوست مادر خانواده)، آبجی نسا(مادر) و سکینه(دختر).» مثلا آبجی‌خاتون در جایی به دختر دم‌بخت نصیحت می‌کند که " شوهر باید اعیون باشه، صاحب آب و نون باشه".

به اعتقاد این پژوهشگر، تعابیر استفاده شده در این بازی نمایشی مثل «با بالونک به هوا رفتن برای سفر به مکه و کربلا» و «یازده کلاس سواد خواستگار جوان» نشانه تعلق این بازی به دوران پهلوی است، اما گفته شده در دوران قاجار نیز با اختلافاتی در متن اجرا شده است

پربیننده ترین پست همین یک ساعت اخیر
برچسب ها: آبجی ، پهلوی
ارسال به دوستان
بازگشت آلودگی به تهران، از تردد غیرضرور خودداری کنید ارزیابی جدید آمریکا درباره حمله به ایران : احتمالا بخشی از اورانیوم غنی‌شده در نطنز است حضور «آرزو احمدوند» همسر عراقچی در آیین پایانی جایزه جهانی امام خمینی (عکس) حراج جواهر کمیاب تاریخ خودرو؛ تنها «سیسیتالیا ۸۰۸XF» (+عکس) تیونینگ آیفون ایر (فیلم) از مهار تورم ۲۵۰ درصدی آرژانتین تا تورم مهارنشدنی ایران!/ خطر اَبَرتورم بیخ گوش ما مسکو: هرگز بشار اسد را تحویل نخواهیم داد زلزله ۵.۷ ریشتری «کابل» را لرزاند قائم‌پناه: کاری به سبک زندگی مردم نداریم/ حامی اصلی دولت مقام معظم رهبری است شکاف عمیمق بین آموزش و پرورش و دانش آموزان/ بچه‌ها از مدرسه بریده‌اند؛ میانگین معدل در کل کشور زیر ۹ است​! میراث فراموش‌شده مدرنیسم در بالکان؛ نگاهی به ویرانه‌های متل «میلیه‌وینا» در بوسنی (+عکس) وقتی طراحی قطعات خودروهای ارزان‌قیمت در دل لوکس‌ترین‌ها می‌تپد / چراغ‌ عقب تراکتور برای پاگانی! (+تصاویر) افشاگری جدید اپستین؛ موج جدید اتهامات علیه چامسکی و بیل گیتس تورم آمریکا : 2.7 درصد مصر: توافق گازی با اسرائیل، بعد سیاسی ندارد